Theo ThS.BS Trần Ái Thanh – Phó khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ, Tăng huyết áp (THA) là một vấn đề phổ biến trong cộng đồng, và hiện nay đang có xu hướng gia tăng, thậm chí trẻ hóa.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 1,3 tỷ người trưởng thành trên toàn thế giới mắc bệnh này, chủ yếu ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình (chiếm 2/3 trường hợp). Đặc biệt, có đến 46% người mắc tăng huyết áp mà không hề biết. Ước tính, cứ 4 người nam trưởng thành thì có 1 người bị bệnh, trong khi ở nữ giới, cứ 5 người thì có 1 người mắc.

1. Tăng huyết áp là gì?

Huyết áp là áp lực mà máu tạo ra khi được tim bơm qua các mạch máu, giúp tuần hoàn máu, cung cấp oxy và dưỡng chất cho cơ thể hoạt động bình thường. Tăng huyết áp xảy ra khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Dưới đây là bảng phân loại huyết áp để bạn dễ hiểu:

2. Nguyên nhân gây tăng huyết áp

Tăng huyết áp vô căn (không rõ nguyên nhân)

Khoảng 90 – 95% trường hợp tăng huyết áp không tìm thấy nguyên nhân cụ thể, gọi là tăng huyết áp vô căn. Tuy nhiên, một số yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Thừa cân và béo phì: Người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 23 trở lên.
• Ăn nhiều muối: Thói quen ăn mặn có thể gây tăng huyết áp và nhiều bệnh khác như bệnh tim mạch, sỏi thận.
• Hút thuốc lá: Gây co mạch và tăng xơ vữa động mạch.
• Sử dụng chất kích thích: Như rượu, bia hoặc các đồ uống có cafein.
• Thiếu vận động: Cuộc sống ít vận động dễ dẫn đến thừa cân và tăng huyết áp.
• Căng thẳng: Các yếu tố stress trong cuộc sống có thể ảnh hưởng đến huyết áp.
• Chủng tộc: Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc tăng huyết áp cao hơn người Mỹ da trắng.
• Di truyền: Nếu người thân trong gia đình bạn mắc tăng huyết áp, bạn có nguy cơ mắc cao hơn.
• Tuổi tác: Người càng lớn tuổi càng dễ bị tăng huyết áp.

Tăng huyết áp có căn nguyên (thứ phát)

Chỉ khoảng 5 – 10% người mắc tăng huyết áp có thể tìm ra nguyên nhân cụ thể. Những nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Suy thận, u tuyến thượng thận, hẹp động mạch thận.
• Tác dụng phụ của thuốc giảm đau.
• Ngưng thở khi ngủ.
• Hẹp eo động mạch chủ.
• Mang thai.

Kim Cương